Εμποτισμένη ξυλεία

Τελευταία όλο και πιο συχνά βλέπουμε καταστήματα, κατοικίες και πλατείες να διαμορφώνουν τον εξωτερικό τους χώρο με ξύλινες κατασκευές όπως δάπεδα, εξέδρες, επενδύσεις τοίχων, πέργκολες, φράχτες, εξώπορτες κτλ. Αυτό δεν γινόταν παλιότερα, πριν δέκα χρόνια περίπου.

Για αυτή την ευχάριστη για όλους στροφή προς το ξύλο κρύβεται η χρήση της εμποτισμένης ξυλείας.

Η σημερινή εμποτισμένη ξυλεία είναι προϊόν οικολογικό και δεν εγκυμονεί κανέναν κίνδυνο για την υγεία ή τα παιδιά.

Αυτό συνέβη από τον Ιούλιο του 2004, όταν το άλας του βοριοχρωμιούχου χαλκού (CCB) – ένα διπλής δράσης μυκητοκτόνο και εντομοκτόνο συγχρόνως που εμποτίζεται στο ξύλο με τη βοήθεια υψηλών πιέσεων – άρχισε να αντικαθιστά το παλιό συντηρητικό υγρό χρωμιοαρσενικούχο χαλκό (CCA).
Έτσι η ζήτηση και η κατανάλωση εμποτισμένης ξυλείας τα τελευταία χρόνια παρουσίασε κατακόρυφη άνοδο.

Για την μεγάλη διάρκεια ζωής του ξύλου είναι αναγκαίο όλες οι εξωτερικές ξύλινες κατασκευές να γίνονται με εμποτισμένη ξυλεία, αλλά ο τομέας όπου η ξυλεία αυτή κάνει πραγματικά θραύση είναι τα ξύλινα δάπεδα ανοιχτού χώρου, το λεγόμενο decking.

Ο εμποτισμός της βιομηχανικά εμποτισμένης ξυλείας γίνεται σε ειδικές εγκαταστάσεις που διαθέτουν τα μεγάλα πριστήρια (θάλαμοι κενού).
Εμποτισμό του ξύλου με διάφορες ουσίες, επίσης, μπορούν να κάνουν και τα ξυλουργικά εργοστάσια με διάφορους τρόπους, όπως «βούτα», ψεκασμό, κτλ.
Ο εμποτισμός του ξύλου γίνεται για να το προστατέψουμε από τους εχθρούς του (μύκητες, έντομα, υγρασία) και για να αυξήσουμε τη φυσική του διάρκεια, προκειμένου για ξύλινες κατασκευές που είναι εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες.

Για παράδειγμα, στα ξύλινα παράθυρα με τον εμποτισμό αναβαθμίζουμε φθηνή ξυλεία μικρής ανθεκτικότητας σε ξυλεία υψηλής ανθεκτικότητας.

Ως επί το πλείστον, ένα μεγάλο μέρος των ξύλινων παραθύρων κατασκευάζεται από πεύκο και έλατο.
Αυτοί οι αξιόπιστοι τύποι ξύλου αν εκτεθούν χωρίς προστασία για μεγάλο χρονικό διάστημα στην υγρασία μπορούν να επηρεαστούν από τη μούχλα και να σαπίσουν.

Αυτό συμβαίνει γιατί τα κύτταρα των ξύλων αυτών είναι αραιά και μπορούν να παρομοιαστούν με ένα σφουγγάρι που απορροφά νερό, το οποίο λιμνάζει μέσα στα κύτταρα, όπως γίνεται στα έλη και αρχίζει να μαυρίζει από τους μύκητες.

Όταν το ξύλο των παραθύρων είναι εμποτισμένο, το υγρό του εμποτισμού εισχωρεί γεμίζοντας το κενό των κυττάρων και επειδή περιέχει συντηρητικά και κυρίως μυκητοκτόνα, εμποδίζει την ανάπτυξη της μούχλας.
Έτσι, προκειμένου για παράθυρα από ξυλεία χαμηλής πυκνότητας, όπως το πεύκο, ο εμποτισμός τους επιβάλλεται.
Αντίθετα, σε παράθυρα από ξυλεία με πυκνή(σφιχτή) δομή, όπως teak, νιανγκόν, δρυς κ.ά. δεν χρειάζεται εμποτισμός

Προσοχή πρίν η κάθε εργασία σοκοριάσματος, διαμόρφωσης, τρυπήματος κλπ. θα πρέπει να γίνεται πριν από την διαδικασία εμποτισμού ή τουλάχιστον αν έγινε κάποια εργασία να επιστρώνονται με το κατάλληλο συντηρητικό ξανά όλα τα σημεία.
Ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας, ξεκινώντας από τον χαμηλότερο προς τον υψηλότερο κίνδυνο, εμποτισμός του ξύλου γίνεται για τις παρακάτω χρήσεις:

1. Εσωτερική χρήση, ξηρό περιβάλλον, π.χ. ψευδοπάτωμα δαπέδου παρκέ.
2. Εσωτερική χρήση, πιθανότητα βρεξίματος του ξύλου, π.χ. πηχάκια στήριξης κεραμιδιών.
3. Εξωτερική χρήση,
   • Ξύλο φινιρισμένο, δεν έρχεται σε επαφή με το έδαφος, π.χ. κάσες παραθύρων.
     Εδώ το βασικό ζητούμενο του εμποτισμού του ξύλου των κωνοφόρων είναι η προστασία από την κυάνωση, μια ασθένεια που δεν πειράζει την αντοχή του ξύλου, αλλά το ασχημίζει γιατί το μαυρίζει.
   • Ξύλο μη φινιρισμένο, δεν έρχεται σε επαφή με το έδαφος, π.χ. κάγκελα.
4. Σε άμεση επαφή με το έδαφος ή το νερό βροχής, π.χ. στύλοι, κολώνες, φράκτες.
5. Χρήση στη θάλασσα, π.χ. πάσσαλοι σε μαρίνες